De leden van cyclus 2 van de Burgerraad voor het Klimaat hebben in februari op hun beurt hun advies ingediend bij de regering, deze keer over de aanpassing van ons voedselsysteem. Minder dan drie maanden later, op 22 april, heeft de minister voor Klimaattransitie de eerste reacties meegedeeld van de verschillende overheidsdiensten waarop de aanbevelingen van de burgers betrekking hadden. Hij heeft ook geantwoord op de vragen van de burgers die op het evenement aanwezig waren. Uittreksels.

Burgerraad: We stellen voor om elke week een gezonde en evenwichtige vegetarische maaltijd te verplichten voor dezelfde prijs als de vleesmaaltijden. Hoe werken de prijzen in de kantines?

De minister: Dat verschilt altijd naargelang van de structuur: school, crèche, ziekenhuis, enz. Wij vinden dat de prijs het mogelijk moet maken om de voedselproducenten en groentetelers eerlijk en billijk te belonen. In de verordening die we zullen indienen, willen we het feit dat biovoeding duurder kan zijn compenseren door de hoeveelheid vlees te verminderen, ook wanneer het gaat om een niet-vegetarisch dieet. Ons idee: de hoeveelheid eiwitten in de voeding verminderen. 

Een anekdote: enkele jaren geleden werd in het Parlement een resolutie besproken over ‘Veggie Donderdagen’, d.w.z. het introduceren van een vegetarische donderdag in alle collectieve keukens. Je kunt je de mate van politieke spanning rond deze resolutie (die niet eens bindend was) niet voorstellen. De mentaliteit is aan het veranderen en uiteindelijk werd de resolutie aangenomen.

Burgerraad: We stellen een herziening voor van de huidige verordening die supermarkten met een vloeroppervlakte van 1.000 m² moet verplichten om hun onverkochte goederen aan de voedselbanken te schenken. De verplichting moet worden uitgebreid naar supermarkten met een vloeroppervlakte van 500 m². Zult u deze aanbeveling steunen?

De minister: We zullen de politieke keuze voor 1000 m² al in de praktijk brengen. Veel actoren zijn daar fel tegen gekant. Het zal de moeite lonen om de maatregel in 2025 te evalueren, zodat we de tijd hebben om te kijken hoe hij werkt en of hij moet worden aangepast. Zoals alle wetgeving moeten we ook deze eerst in de praktijk brengen en daarna evalueren. Ik heb in principe geen bezwaar tegen 500 m², maar het is redelijker dat we met 1000 m² beginnen.

Burgerraad: Hoe kunt u ons helpen om onze aanbevelingen naar een ander machtsniveau over te brengen?

De minister: Als jullie tegenhangers zouden hebben op andere machtsniveaus, zouden jullie een dialoog kunnen voeren met andere permanente burgerraden in Wallonië, Vlaanderen, op federaal niveau … Toch besteden we aandacht aan jullie aanbevelingen die niet op het gewestelijke niveau liggen. Niets belet ons om in de mate van het mogelijke te proberen invloed uit te oefenen of het bewustzijn te vergroten.

Burgerraad: Sommige leden van onze groep zijn erg blij om te zien dat onze aanbevelingen in lijn liggen met wat er al is. Anderen zetten vraagtekens bij de relevantie van de Burgerraad.

De minister: Die vraag rijst altijd in participatieprocessen. Om jullie gerust te stellen: soms stellen parlementariërs zich dezelfde vraag! Sommige van jullie aanbevelingen, zoals de opleiding van gezondheidsprofessionals in duurzame voeding, raken aan gebieden die tot nu toe weinig onderzocht zijn. Dat is slim. Daarnaast liggen een aantal van jullie aanbevelingen in lijn met reeds bestaande overwegingen. Gelukkig maar! En dat is geen probleem. Over het onderwerp van de kantines[1], bijvoorbeeld, aarzelden we om de verordening in te dienen. De steun van de Burgerraad heeft ons doen beslissen om ze in te dienen. We moeten ambitieus maar ook nederig zijn. Jullie kunnen het beleid beïnvloeden.

Meer weten:

• Download de eerste reactie van de regering op het advies van cyclus 2 over de voeding
• Download het burgeradvies over de voeding

[1] Een vermindering met 50% van de dierlijke eiwitten in de collectieve restaurants opleggen; een gezond en evenwichtig vegetarisch menu verplichten in de collectieve en openbare kantines, minstens eenmaal per week, met het vooruitzicht van tweemaal per week; het beheer van onverkocht voedsel en overschotten van openbare instellingen en collectieve restaurants coördineren en organiseren.